Trends & ontwikkelingen
Het aantal Nederlanders dat de voorkeur geeft aan vakantie in eigen land is de afgelopen jaren gestegen. NBTC-NIPO Research verwacht dat het aantal Nederlanders die vakantieplannen hebben om in Nederland te blijven zal toenemen. Het mooie zomerweer van afgelopen jaren heeft een positief effect op de zomervakantieplannen in eigen land. Het aantal vakantieplannen voor vakanties naar het buitenland bleef in 2018 bovendien achter ten opzichte van vorige jaren. De behoeftes van toeristen veranderen bovendien. Aan de ene kant is er grotere vraag naar luxe en comfortabele vakanties. Aan de andere kant groeit de vraag naar eenvoudige vakanties en verbondenheid met de natuur. Als gevolg van de COVID-19-pandemie zagen we een toename van het binnenlandse toerisme en een grotere toeristisch-recreatieve druk op Zeeland.

Veel toeristen brengen hun vakantie door op Noord-Beveland, waarmee de toeristische druk toeneemt. Tegelijkertijd is het toerisme een belangrijke inkomensbron en bepalend voor het voorzieningenniveau op Noord-Beveland. Indien dit zich doorzet zal dit ook van invloed zijn op het aanbod aan recreatieve voorzieningen.
Consumenten zijn daarnaast steeds vaker milieubewust en willen duurzame, eerlijke producten en diensten. Ook neemt het aantal mensen toe dat bij zijn/haar vakantie rekening houdt met zijn ecologische voetafdruk. Een andere trend is dat mensen gemiddeld korter, maar vaker op vakantie gaan. Behalve een zonvakantie wil de consument ook nog een weekend naar een stad of een paar dagen varen. In de korte vakanties vervaagt het onderscheid tussen verblijfsrecreatie en dagrecreatie steeds meer. De consument wil in korte tijd een ultieme beleving.
Tenslotte heeft ook in het toerisme de overgang van bezit naar gebruik gevolgen. Bedrijven zoals Airbnb, waarbij iedereen zijn woning kan verhuren wanneer hij niet thuis is, spelen hier handig op in en hebben grote impact op het toerisme. Het landelijk onderzoek CELTH voorspelt daarnaast een verdere stijging van het aantal vaste gasten met een tweede woning en een verdere daling van alle andere accommodatietypen. Initiatieven gericht op gebruik in plaats van bezit bieden mogelijk een oplossing voor leegstand wanneer de vaste gast niet aanwezig is.

Noord-Beveland is een geliefde vakantiebestemming. In het zomerseizoen neemt het aantal bezoekers in Noord-Beveland toe naar ongeveer 50.000 mensen. Noord-Beveland telt ruim 8.000 vakantie-eenheden, waar meer dan 30.000 slaapplekken zijn. Er zijn elk jaar ongeveer 1.500.000 overnachtingen op Noord-Beveland. In Noord-Beveland staan verhoudingsgewijs veel vakantieaccommodaties van vaste gasten. De gemeente Noord-Beveland heeft ongeveer 5.100 vaste gasten, die jaarlijks bijna 700.000 nachten in hun vakantieaccommodatie op Noord-Beveland verblijven. Dit is 44% van alle overnachtingen in de gemeente.

Het toerisme in Zeeland groeit. Het nationaal bureau voor toerisme NBTC voorspelt dat de kust binnen 12 jaar rekening moet houden met een verdubbeling van het aantal gasten. 97% van de toeristen in Zeeland komt uit Nederland, Duitsland of België. Kijkend naar het type accommodatie, is er in Zeeland een sterke groei van het aantal hotelovernachtingen te zien: 13% in 2018. Ook het aantal nachten op bungalowparken en in verhuurchalets op campings groeit met circa 10% in 2018. Het aantal mensen dat kiest voor toeristisch kamperen daalt. De afgelopen jaren is Airbnb in Zeeland gegroeid. In 2017 werden gemiddeld 1.098 eenheden aangeboden en verhuurd op Airbnb in Zeeland. Eind 2015 werden er slechts 113 eenheden aangeboden in Zeeland. Het merendeel van de accommodaties op Airbnb zijn complete woningen. Gedeelde ruimtes worden nauwelijks aangeboden in Zeeland.

Het watertoerisme is op Noord-Beveland groot. Hierbij is een trend dat zeilboten op de Oosterschelde steeds groter worden. Door de overgang van bezit naar gebruik zijn meer mensen in staat gebruik te maken van een jacht. Bovendien stijgt de gemiddelde leeftijd van de watertoerist en wordt deze veeleisender. Zij vragen om passende voorzieningen in en om jachthavens. Vanuit de samenwerking in De Bevelanden willen we meer handen en voeten geven aan waterrecreatie, bijvoorbeeld de versterking van het pontjesnetwerk, mogelijkheden rond duiken en dergelijke. Water is ons verbindend element dat we meer willen benutten.

Hoe zien we de toekomst van (Verblijfs)recreatie?
Bij de ontwikkeling van de verblijfsrecreatie is het uitgangspunt ‘niet meer van hetzelfde, maar beter’. De verblijfsrecreatie langs de Oosterschelde en het Veerse Meer wordt verbonden met de bijzondere kwaliteiten die Noord-Beveland biedt (rust en ruimte, dynamiek, natuur, onderwaterbeleving, historie, visserij, culinair, Deltawerken). Vooral in een versterkte verbinding met het water liggen kansen om tot een onderscheidend product te komen. De inzet is om de relatie tussen de verblijfsrecreatie, de eilandidentiteit en de beleving van het water te versterken.

Langs de randen van de Oosterschelde en het Veerse Meer zal de focus gericht zijn op kwaliteitsverbetering. Voor nieuwvestiging van verblijfsrecreatie langs de Oosterschelde zijn de algemene kaders van de provinciale Omgevingsverordening uitgangspunt. Voor het Veerse Meer wordt verwezen naar de kaders die zijn vastgelegd in de Gebiedsvisie Veerse Meer 2020-2030. In essentie betekent dit dat kwaliteitsverbetering en mogelijkerwijs enige uitbreiding is voorbehouden aan de zittende bedrijven langs het Veerse Meer.

De verblijfsrecreatie is een vitale sector en een motor voor de eilandelijke economie. Het centrale doel, dat ook voor de regio De Bevelanden geldt, is dat bedrijven in staat zijn om te innoveren en te investeren, om zodoende een hoogwaardig product te kunnen blijven aanbieden dat voldoet aan de wensen van de recreant, die steeds meer wil beleven en die het belangrijk vindt om betekenis te geven aan een verantwoorde wijze van recreëren (betekeniseconomie). Dat wil zeggen dat er aandacht is voor duurzaamheid, authenticiteit, gezondheid en wellness. Hiermee worden er direct verbindingen gelegd met andere sectoren (zoals een combinatie van zorg- en recreatiesector). Gezondheidstoerisme (of zorgtoerisme) wordt gezien als één van de kansrijke combinaties. Ook daar waar het gaat om het aantrekken van gekwalificeerd personeel kunnen de sectoren elkaar versterken, waarmee ook structurele en duurzame mogelijkheden worden geboden voor arbeidsmigranten.

Voor enkele recreatiecomplexen aan de randen van de Oosterschelde, het Veerse Meer en de Noordzeekust worden verbeter- en ontwikkelplannen ontwikkeld. Dit betreffen de Banjaardvisie en de herontwikkeling van Roompot Beach Resort. Daarnaast hebben ook RCN De Schotsman, camping Molenhoek en camping Anna Friso verbeter- en ontwikkelplannen. Deze plannen dienen te passen in dit ontwikkelperspectief en de randvoorwaarden en worden als een locatiegerichte uitwerking van deze omgevingsvisie gezien. Daarbij zal tevens het beleid van de Zeeuwse Kustvisie de Provinciale Omgevingsverordening en de Gebiedsvisie Veerse Meer 2020-2030 betrokken worden.

Leidend voor nieuwe, niet aan deze wateren gelegen recreatieve ontwikkelingen is dat inpassing en versterking in het landschap en de toegevoegde maatschappelijke waarde (bijvoorbeeld versterking van de routestructuren) de draagkracht bepalen van de omvang van de ontwikkeling. Dit betekent dat initiatiefnemers worden uitgedaagd om vernieuwende duurzame concepten te ontwikkelen. Daarbij geldt dat:

• Er geen nieuwe vakantieparken op bestaande agrarische grond worden voorgestaan;
• Ontwikkelingen in principe alleen mogelijk zijn vanuit bestaande locaties, tenzij er een (milieu)knelpunt kan worden opgelost;
• Er geen uitbreiding plaatsvindt van het aantal eenheden op bestaande parken;
• Kwalitatieve verbetering van bestaande parken (en omgeving) gepaard kan gaan met fysieke uitbreidingsruimte. Hierbij stimuleren we initiatieven die gericht zijn op het vergroten van de diversiteit van doelgroepen en op productvernieuwing;
• Een goede landschappelijke inpassing vereist is. Voor mini-campings geldt een wintergroene beplantingszone van 5 meter, bij vakantieparken een wintergroene zone van 10 meter.

Wat zijn de opgaven?
De toename van het toerisme leidt tot de volgende opgaven:

• Een focus op ontwikkeling van kwaliteit (zie ook Kustvisie en de Gebiedsvisie Veerse Meer 2020-2030);
• Zorg voor een goede bereikbaarheid van de gemeente en het oplossen van knelpunten (N256);
• Het scheiden van landbouw- en fietsroutes;
• Verduurzamen van het recreatief product (energieneutraal en circulair);
• Zorg voor het behoud van een gedifferentieerd aanbod van verblijfs- en dagrecreatie.

Kaders voor ontwikkeling
Bij nieuwe initiatieven op recreatief gebied gelden de volgende kaders:

• Bij elk initiatief c.q. plan wordt beoordeeld hoe dit zich verhoudt tot de basiskwaliteiten, zoals benoemd onder waarden;
• We stimuleren initiatieven die een bijdrage leveren aan de strategie “versterken” en zo mogelijk aan de strategie “verbeteren”;
• Een initiatief moet een aantoonbare toegevoegde maatschappelijke waarde hebben. Hierbij wordt gedacht aan een investering in de openbare ruimte, mobiliteit en infrastructuur, klimaatadaptatiemaatregelen, natuurinclusief bouwen, cultuurhistorie, fiets- of voetgangersverbindingen en/of parkeergelegenheid op de planlocatie en/of in de directe omgeving van de planlocatie;
• Terughoudend wordt omgegaan met hoogteaccenten. Een bouwhoogte van maximaal 5 bouwlagen en maximaal 18 meter (nok)hoogte op locaties die zich lenen voor appartementsgebouwen, wordt passend geacht bij de identiteit en omgeving van Noord-Beveland. Deze hoogteaccenten zijn mogelijk in de kernen, gelegen aan het water. Bij locatie-ontwikkeling is een stedenbouwkundige uitwerking vereist met aandacht voor passendheid bij de identiteit en omgeving van Noord-Beveland. Bij hoogteaccenten van meer dan 12 meter is tevens instemming van de gemeenteraad vereist;
• Indien mogelijk, dient de ontwikkeling/het initiatief bij te dragen aan duurzame vervoersvormen;
• Er moet worden voorzien in voldoende parkeergelegenheid op basis van de geldende parkeernormen;
• Het gebruik van circulaire materialen wordt gestimuleerd;
• Het vergroten van de diversiteit van doelgroepen en productvernieuwing wordt gestimuleerd;
• De ontwikkeling /het initiatief dient bij te dragen aan het versterken van de biodiversiteit (in ieder geval in combinatie met de landschappelijke inpassing);
• Het vernieuwen van de bestaande vakantieparken/campings naar parken voor kwalitatief hoogwaardige verblijfsrecreatie, bij eventuele uitbreiding moet sprake zijn kwaliteitsverbetering van het landschap.

Link met:
Gezondheid en zorg, Natuur, landschap en cultuurhistorie, Energie en klimaat